Brokuły – Groch i groszek

Brokuły cechami morfologicznymi podobne są do kalafiorów. Róża jest początkowo zwarta, stopniowo staje się luźniejsza, barwy zielonej lub fioletowozielonej.

Pączki kwiatowe winny być zamknięte (gdy widać żółte płatki na powierzchni róży, to znaczy, że brokuły zostały za późno zebrane). Spożywa się różę z mięsistym pędem (około 20 cm), i liśćmi, przyrządzone jak szparagi.

Brokuły można przyrządzać zarówno świeże jak i w postaci mrożonek (takie nawet smaczniejsze); są bardzo zasobne w witaminy (witaminy A — 400 j.mn., witaminy B1 — 90 ng, witaminy B2 — 210 ng, witaminy C — 100 mg, witaminy PP — 1 mg) i sole mineralne (dużo wapnia, fosforu, magnezu, siarki, potasu), białka mają więcej niż kalafior. Są zasadotwórcze ( + 4).

Tabela. Skład chemiczny brokułów

Groch i groszek

Groch i groszek. Spotykamy ślady, że groch spożywano już w czasach pradawnych. Groch w uprawie jest bardzo cenną rośliną, bo żyje w symbiozie z tzw. bakteriami brodawkowymi (ryzobia), które pobierają azot bezpośrednio z atmosfery. Po uprawie grochu gleba bywa bardziej bogata w azot niż przed uprawą. Groch ma dużą wartość odżywczą, jest sycący, „zdrowy”. Świeży zawiera przeciętnie 75% wody, aż 7% białka roślinnego, 0,4% tłuszczu, 11% cukrów, sole żelaza, wapnia, fosforu; witaminy A — około 100 j.mn., witaminy B1 — 80 ng, witaminy B2 — 80 ng, witaminy C — 20 mg, witaminy PP — 0,6 mg, a także 3 ng witaminy B6 i, co nadzwyczajne, aż 3,6 mg witaminy E (ale tylko groch młody). Dostarcza dużo kalorii (jak żadne inne warzywo) 50—130 kcal. Jest zasadotwórczy ( + 5, suchy +2). Suchy groch dostarcza około 350 kcal, białka 22—34 g%, tłuszczu 1,5 g%, węglowodanów (głównie skrobi) do 60 g%, brakuje mu zaś witaminy A, B, i E, a również witaminy C zawiera tylko 2 mg. Za to witamin B1 i B2 zawiera suchy groch około 20 razy więcej niż groch świeży. Ma mnóstwo fosforu (1500 mg), potasu (1200 mg), siarki (600 mg) Duża ilość siarki jest jednak wadą tej rośliny, gdyż tworzące się w żołądku gazy powodują wzdęcia. Duża zawartość witaminy B1 i B2 może być niszczona przez nierozsądne gospodynie, gdy chcą, by groch szybciej zmiękł i dodają trochę sody. Tego również czynić nie wolno (witaminy z grupy B rozkładają się w środowisku alkalicznym). Ludzie otyli i cukrzycy nie powinni jadać dużo grochu, ze względu na jego kaloryczność.

Tabela. Skład chemiczny grochu