Papryka – Endywia – Sałata

Papryka.

Owocem papryki jest jagoda o dość twardych ściankach, podzielona na 2—6 komór. Owoce fizjologicznie dojrzałe mają barwę ciemnoczerwoną, jasnoczerwoną, pomarańczową, żółtą, a nawet fioletową i czarną.

O smaku owoców decyduje zawartość kapsaicyny, która nawet w tych samych odmianach podlega dużym wahaniom i co roku się zmienia. Zawartość suchej masy jest niższa u odmian słodkich, wyższa u ostrych. Odmiany słodkie są bardziej soczyste i smaczne. Papryka jest bardzo dobrym źródłem witaminy C.

Tabela.  Skład chemiczny owocu papryki

Składniki Zawartość w 100 g części jadalnej Składniki Zawartość w 100 g części jadalnej
Woda 87,0 — 93,0 g Żelazo 0,40— 1,90 mg
Białko 0,70— 1,90 g Miedź 0,1 mg
Tłuszcz 0,20— 0,60 g Fosfor 25,0 — 38,0 mg
Cukrowce 3,33— 8,00 g Chlor 19,0 mg
Błonnik 2,2 g Karoteny a 0,11— 1,56 mg
Związki Karoteny b 2,68— 6,65 mg
Związki nieorganiczne 0,50— 0,70 g Witamina E 0,25— 1,0 mg
Sód 0,50— 3,0 mg Witamina B1 0,04— 0,09 mg
Potas 160,0 —435,0 mg Witamina B2 0,03— 0,07 mg
Magnez 12,0 mg
Wapń 7,0 – 20,0 mg Kwas nikotynowy 0,20— 0,40 mg
Mangan 0,1 mg Witamina C 91,0 —200,0 mg

a — zawartość karotenów w owocach o dojrzałości handlowej

b — zawartość karotenów w owocach o dojrzałości konsumpcyjnej

Endywia

Endywia jest rośliną jednoroczną, zieloną o stosunkowo krótkim okresie wegetacji. Endywia jest bogatszym niż sałata źródłem takich związków jak fosfor, żelazo, witamina C. Posiada również przyjemny, choć nieco gorzkawy smak, spowodowany obecnością inuliny; pobudza trawienie i apetyt. Winna stanowić stały składnik diety wegetariańskiej.

Tabela Skład chemiczny endywii

Składniki Zawartość w 100 g części jadalnej Składniki Zawartość w 100 g części jadalnej
Woda 93,3— 95,0 g Żelazo 1,0 — 1,7 mg
Białko 1,6— 2,0 g Miedź 0,1 mg
Tłuszcz 0,20 g Cynk 0,34 mg
Cukrowce 1,0— 3,2 g Fosfor 37,0 —70,0 mg
Błonnik 0,80 g Jod 6,4 ng
Karoteny 0,72 — 1,80 mg
Związki

nieorganiczne

0,90 g Witamina B1 0,030— 0,1 mg
Sód 10,0— 90,0 mg Witamina B2 0,060— 0,2 mg
Potas 300,0—400,0 mg
Wapń 20,0— 79,0 mg Kwas nikotynowy 0,20 — 0,80 mg
Mangan 0,22 mg Witamina C 5,0 —13,0 mg

Sałata

Należałoby pamiętać, że dość rozpowszechniony pogląd, o różnicach wartości odżywczej sałaty głowiastej i liściowej (rozetowej) jest uzasadniony. Bogatsze w witaminy są odmiany rozetowe, niż głowiaste. Wartość odżywcza sałaty zależy jednak w bardzo dużym stopniu od sposobu uprawy, pielęgnacji i nawożenia.

Sałata dostarcza około 15 kcal. Ma wszystkie witaminy z wyjątkiem D i K (ale za to zawiera sporo B6 i E). Bogata jest w składniki mineralne, ale najwięcej zawiera K, Mg, Mn. Zalety sałaty są ogólnie znane, ale zbyt mało uwagi przywiązuje się do sałaty kruchej, która nie wybija w kwiat przez całe lato.

Tabela. Skład chemiczny sałaty

Składniki Zawartość w 100 g części jadalnej Składniki Zawartość w 100 g części jadalnej
Woda 94,0 — 95,9 g Kobalt 5,0 —100,0 ng
Białko 1,2 — 2,25 g Miedź 5,01 — 0,1 mg
Tłuszcz 0,20— 0,31 g Cynk 0,18 — 1,1 mg
Cukrowce 0,10— 2,30 g Fosfor 21,0 — 57,0 mg
Błonnik 0,54— 0,92 g Fluor 30,0 — 35,0 ng
Jod 2,6 — 4,6 ng
Związki nieorganiczne 0,43— 1,40 g Karoteny 0,32 — 1,60 mg
Sód 5,0 — 20,0 mg Witamina B1 0,040— 0,080 mg
Potas 133J —300,0 mg Witamina B2 0,080— 0,1 mg
Magnez 7,2 — 13,0 mg
Wapń 13,0 — 30,0 mg Kwas nikotynowy 0,20 — 0,50 mg
Mangan 0,5 — 1,1 mg Witamina B6 0,036— 0,075 mg
Żelazo 0,30— 1,0 mg Witamina C 8,0 — 12,0 mg