Przy zapaleniu woreczka żółciowego i kamicy żółciowej należy unikać pożywienia bogatego w kalorie i tłuszcz. Wyłączamy z diety pokarmy działające silnie żółciotwórczo i zwiększające poziom cholesterolu we krwi i żółci, takie jak: żółtka jaj, czekoladę, kakao, majonezy, potrawy smażone i pieczone. Dbamy, by chory otrzymywał niewielkie ilości tłuszczu w postaci masła. Należy pamiętać, że oliwa mniej od innych tłuszczów przesiąka w pokarm i dzięki temu jest lepiej znoszona przy chorobach dróg żółciowych. Im bardziej pokarm jest przesiąknięty tłuszczem, tym jest trudniej strawny.
Układając dietę dla człowieka chorego na choroby dróg żółciowych (ogólniej wątroby) należy zawsze zwrócić uwagę, czy chory jest otyły czy wychudzony i dostosować do tego wartość kaloryczną pożywienia.
Należy uwzględnić kwaśność żołądka (często niedokwaśność), ewentualnie skłonność do zaparć oraz osobiste doświadczenie chorego, co do tolerowania poszczególnych pokarmów.
Specjalnego postępowania dietetycznego wymaga leczenie ostrego napadu kolki żółciowej. Nie wolno wtedy podawać pokarmów które wzmagają produkcję żółci lub pobudzają drogi żółciowe. Z tego względu wyklucza się tłuszcze i białka. Pożywienie winno być węglowodanowe o konsystencji płynnej. Węglowodany podnoszą sprawność komórek wątrobowych, a ogrzane płyny powodują wydzielanie rozcieńczonej żółci, sprzyjają więc usuwaniu produktów zapalnych. Płyny podajemy w ilości od 1/2 do 1/3 szklanki jednorazowo (w sumie dziennie około 6 szklanek). Następnie, w miarę uspokajania się objawów, podajemy ciepłe przecierane kompoty, odwar z ryżu, kleiki na wodzie, sucharki, czerstwe bułki, puree z ziemniaków, a następnie gotowane przetarte jarzyny (np. marchew), pieczone jabłka, konfitury, miód, nieco świeżego masła.
W okresie międzynapadowym oraz przy kamicy żółciowej należy stosować się do przedstawionych w tabeli wskazań.
Zestawienie pokarmów dozwolonych i przeciwwskazanych w okresie międzynapadowym kolki żółciowej oraz kamicy żółciowej.
| Grupa
produktów |
Produkty i potrawy dozwolone | Produkty i potrawy zabronione |
| Napoje | Słaba herbata, herbata z cytryną, herbata z mlekiem zbieranym, kawa zbożowa, wody mineralne z niewielką zawartością CO2, soki owocowe i warzywne | Kakao, kawa ziarnista, mocna herbata, wszystkie napoje zimne, napoje alkoholowe, wody mineralne gazowane |
| Pieczywo | Czerstwe pieczywo pszenne i żytnie z niskiego przemiału, bułki, rogaliki, sucharki, grzanki, biszkopty | Chleb razowy, wszelkie pieczywo świeże, pieczywo na drożdżach, torty, ciasto francuskie |
| Zupy | Zupy mleczne, z kaszą, drobnym makaronem, krupniki, zupy owocowe i jarzynowe | Zupy na wywarach, grochówka, kapuśniak, zupy z kwaśną śmietaną i zasmażką |
| Produkty zbożowe i strączkowe | Kasza manna, krakowska, jęczmienna, owsianka, tapioka, sago, drobne kluseczki, drobny makaron, lane ciasto, zielony cukrowy groszek | Kasze gruboziarniste, potrawy mączne smażone przyrządzane tłusto, groch, fasola, bób, soczewica |
| Tłuszcze | Masło, oliwa, słodka śmietanka w niewielkich ilościach | Margaryna, majonezy, tłuste sosy, kwaśna śmietana |
| Sery, jaja | Białka jaj, twaróg, biały ser | Żółtka jaj, tłuste sery, wszelkie konserwy |
| Jarzyny | Ziemniaki, marchew, buraczki, szpinak, najlepiej w postaci puree, delikatna sałata w niewielkiej ilości, pomidory bez skórki | Jarzyny strączkowe, wszelkie odmiany kapusty, ogórki, korniszony, rzepa, szparagi, grzyby |
| Grupa
produktów |
Produkty i potrawy dozwolone | Produkty i potrawy zabronione |
| Owoce | Jabłka, śliwki, czereśnie, lepiej w postaci przecieranych kompotów, poziomki, czarne jagody, maliny, truskawki, pomarańcze, cytryny | Gruszki, orzechy, agrest, owoce surowe, wszelkie owoce niedojrzałe |
| Desery | Kisiele, budynie, galaretki owocowe na żelatynie niebarwionej, bezy, biszkopty, musy, miód | Torty, kremy, lody, pączki, faworki, ciastka z czekoladą, ze śmietaną |
| Cukry i słodycze | Cukier buraczany, glukoza, laktoza, miód pszczeli, dżemy i syropy owocowe | Czekolada, chałwa |
| Przyprawy | Koperek, kminek, cynamon, wanilia, szczypiorek, kwasek cytrynowy i mlekowy, sok z cytryn i pomidorów, skórka cytryn, sól | Ocet, musztarda, pieprz, papryka, imbir, cebula, czosnek |